[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Nie było w tym liście nic konkretnego, lecz o ile papie\
ju\
dał
swej dobrej woli dowody, cesarz miał ich dopiero dostarczyć. Jako\

88 89
dostarczył niedługo. W sierpniu 1834 r. Ostini słał do Rzymu wiado-
mość, \
e w Warszawie rząd rosyjski skasował klasztor i kościół fran-
ciszkanów obserwantów, aby uczynić z nich biskupstwo prawosław-
ne, w paz
dzierniku nuncjusz wysłał do Watykanu X. Ferrariego,
który miał doskonałe informacje o opłakanym stanie Kościoła w Ro-
sji, zwłaszcza unitów na Litwie i Rusi. W listopadzie Ostini donosił
Bernettiemu, \
e rzÄ…d rosyjski sro\
y się przeciwko Kościołowi, \
e
obecnie prześladuje najlepszego biskupa w Królestwie, tj. Gutko-
wskiego, człowieka przywiązanego do Stolicy Apostolskiej i wierne-
go rządowi, a prześladuje tylko za działalność religijną, bo przecie
biskup ten udziału w powstaniu nie wziął. Przychodziły te\
do Wa-
tykanu wieści z innych stron, zwłaszcza o coraz bardziej opłakanym
stanie unii w cesarstwie. Prześladowanie unitów - pisał w 1835 r.
melancholijnie Bernetti - stało się, zdaje się, systemem religijnym
i politycznym rzÄ…du rosyjskiego i to ju\
od czasów rewolucji pol-
skiej.
I ta zatem, po-munchengraetzka kampania Watykanu, zmierzajÄ…ca
do uzyskania w zamian za potępienie sprawy polskiej ustępstw na
rzecz Kościoła, zawiodła zupełnie. Dla dobra Kościoła Watykan
chciał nawet poświęcić Skórkowskiego, choć \
adnych dotÄ…d konkret-
nych przyrzeczeń od rządu rosyjskiego nie uzyskał. Tę nową ofiarę
miał jednak udaremnić sam Skórkowski.
ROZDZIAA
VIII
SPRAWA SKÓRKOWSKIEGO
1832-1836
Godząc się na rezygnację Skórkowskiego, dyplomaci watykańscy
I
robili to - zdaje siÄ™ - z ciÄ™\
kim sercem, wobec przemo\
nej koniecz-
ności zewnętrznej. Była ju\
mowa o wielkiej, po r. 1833 jeszcze
! wzmo\
onej, gorliwości biskupa. Warto sięjej przyjrzeć z bliska, by
lepiej zrozumiećjego sprawy epilog. Ledwie skończył sięjego areszt
domowy, z paz
dziernika 1831 r., zaczynał energiczną a śmiałą kam-
panię na korzyść Kościoła. W kwietniu 1831 r., nie zra\
ony dotych-
czasowym niepowodzeniem, wysłał do rezydentów trzech dworów
w Krakowie obszerny memoriał, w którym wyliczał skargi i preten-
sje Kościoła w stosunku do rządu wolnego miasta Krakowa. Dowo-
dził w memoriale, \
e kodeks Napoleona jest sprzeczny z religiÄ… ka-
 tolickÄ…, a ta przecie\
jest religią Krakowa. Prosił o zniesienie ślubów
cywilnych, bo zaczyna się szerzyć skandal, \
e niektóre osoby \
yjÄ… ze
sobą bez mał\
eństwa kościelnego. Chciał, by ci, którzy zawarli ślub
cywilny, mieli wzbronione wspólne ze sobą mieszkanie przed zawar-
ciem ślubu kościelnego i aby sprawy mał\
eńskie były sądzone jedy-
nie w sądach kościelnych. Wyra\
ał \
yczenie, by \
adna ksiÄ…\
ka na
temat religii lub moralności nie mogła być wydana bez pozwolenia
biskupa, by biskup mógł karać nieposłusznych sobie duchownych,
oczywiście środkami doczesnymi, bo duchownych nikt - zdaje się-
Skórkowskiemu nie kwestionował, domagał się, by rząd krakowski
wypłacał na seminarium duchowne 9000 zł rocznie itp. W memoriale
był zatem ujawniony znowu dawny, jeszcze z czasów przedlistopa-
dowych, stosunek biskupa do Kodeksu Napoleońskiego, do prawa
zaś mał\
eńskiego przede wszystkim. Ale był tu i pewien krok dla
Krakowa wysoce groz
ny, a przy tym nielojalny. Wprawdzie wolne
miasto było pod wysoką protekcją trzech dworów sąsiednich, ich
ingerencja w sprawy krakowskie była prawnie i faktycznie prawie
i 91
nieograniczona. Skórkowski wiele liczył na pobo\
ność i prawość wydział teologiczny uznano
za najwa\
niejszy na uniwersytecie, do-
rezydenta austriackiego, jednak właściwie władzą bezpośrednio dano mu wykłady
pedagogiki, katechetyki i dydaktyki, zwiększono
kompetentną do wysłuchiwania za\
aleń biskupa był senat krakow- na tym\
e wydziale ilość
godzin wykładowych z 20 do 36, stwonono
ski. Skórkowski zatem niebacznie i nielojalnie podsuwał rządom nową katedrę nauczania
religii. Biskup nie dziękował za to i nie
opiekuńczym pretekst do ingerowania w sprawy miasta. Na szczę- okazał wdzięczności. Co
do sprawy rektora, to nie ma \
adnego aktu
ście dla Krakowa głos biskupa zupełnie zignorowano, tym bardziej, czy statutu uniwersytetu
krakowskiego, który by wykluczał prote-
\
e rząd rosyjski słuszności poglądów Skórkowskiego nie podzielał. stania na stanowisku
rektora, to raz, a po wtóre ort. 18 Konstytucji
W cztery miesiące póz
niej Skórkowski ma nowy powód do zmar- Krakowa zniósł ró\
nice
wyznaniowe, jeśli chodzi o prawa cywilne i
twienia i do skarg przed rezydentami państw opiekuńczych. Z bólem polityczne obywateli
tego miasta. Ponadto przecie\
Hube był ju\

wielkim, cum lachrimis, skar\
y siÄ™ nuncjuszowi w sierpniu 1833 r., senatorem krakowskim i
dziekanem na uniwersytecie, był te\
rekto-
\
e stało się to, czego się najbardziej obawiał, a mianowicie, \
e rekto- tem uniwersytetu, a
zresztÄ… rektor uniwersytetu krakowskiego ma
tem uniwersytetu krakowskiego został nie katolik lecz protestant raczej stanowisko
honorowe, więcej od niego wpływu na uniwersy-
Hube a przecie y y Ä… y ty j
uniwers fet krakowski fundowali katolicc króla- fecie ma komisarz rz dow któ m est Hubner,
katolik. Co do SÅ‚o-
wie, zatwierdzili go i obsypali przywilejami papie\
e. Zgorszony hi- twińskiego, to został on
tylko potwierdzony na katedrze, ale posiadał
skup widział w j j y y g j g jąju\
przedtem; dlaczego miano by go z ersytet ać? W -
te nominat i owoce ind ferent zmu celi i na o, ale uniw u usuw y
nie jedyny to był powód jego udręki, bo na tym\
e uniwersytecie kłoda on według zasad
ustalonych przez sławnych profesorów kano-
zatwierdzono na katedrze prawa kanonicznego, co więcej, wybrano nistyki. Zresztą
profesorowie wydziału teologicznego oraz prawa
na dziekana wydziału prawnego prof. Słotwińskiego, który był auto- naturalnego i
kanonicznego wykładają według autorów u\
ywanych [ Pobierz całość w formacie PDF ]