[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Szli ścieżką prowadzącą przez kamieniste zbocze, potem drogą do kamiennej
ściany, do kamiennego budynku. Czy to był cel ich podróży? Czy to A
ono Matki? Ale
okazało się, że to tylko schronisko, przystanek. Przez dwa dni i dwie noce
pozostawali w tym cichym domu, odpoczywając, leżąc w śpiworach. Mogli gotować
tylko na malutkich kuchenkach, została im wyłącznie wędzona ryba, którą wydzielali
sobie małymi porcjami, mocząc ją w roztopionym śniegu, by przyrządzić coś w
rodzaju zupy.
 Przyjdą  mówili. Nie pytała, kto ma przyjść. Była tak zmęczona, że mogłaby zo
stać w tym kamiennym domu na zawsze, tak jak mieszkańcy małych kamiennych
dom
ków w miastach zmarłych, które widziała w Ameryce Południowej, odpoczywający w
pokoju. Jej rodacy palili swoich zmarłych. Zawsze bała się ognia. To było lepsze, ta
lo
dowata cisza.
Trzeciego dnia rano usłyszała odległe dzwonki, słabe pobrzękiwanie.
 Chodz
, Satti, zobacz  odezwała się Kieri i pomogła jej wstać, aby mogła wyjrzeć
przez drzwi kamiennego domku.
Z południa nadchodzili ludzie, wyłaniali się spomiędzy szarych głazów, wyższych niż
oni, ludzie z minulami, obładowanymi bagażami aż po łęki wysokich siodeł. Na
przywiązanych do siodeł długich tyczkach trzepotały długie wstążki, czerwone i
niebieskie. Wokół białych kudłatych szyj młodych, biegnących za swoimi matkami,
brzęczały dzwoneczki.
Następnego dnia ruszyli w drogę w dół wraz z jez
dz
cami do ich letniego
obozowiska. Szli przez trzy dni, lecz droga była na ogół łatwa. Ich towarzysze
nalegali, żeby Sat-ti jechała na grzbiecie jednego z minuli, ale poza nią wszyscy szli
pieszo, więc szła i ona. W pewnym miejscu musieli obejść występ skalny, pod którym
ziała przepaść. Z
cieżka była równa, lecz miejscami szeroka najwyżej na stopę, a
śnieg zaczynał topnieć. Jez
dz
cy puścili minule wolno i szli za nimi. Powiedzieli Satti,
że powinna stawiać stopy w śladach zwierząt. Wybrała więc sobie jednego minula i
podążała za nim krok w krok. Obrośnięte wełną pośladki zwierzęcia drgały
nonszalancko; minul szedł niedbale, od czasu do czasu zatrzymując się, by spojrzeć
ze znudzeniem w mglistą otchłań. Nikt się nie
86
odezwał, dopóki wszyscy nie znalez
li się na bezpiecznym terenie. Wtedy zaczęto
śmiać się i żartować, a parę osób zrobiło gest góry-serca w stronę Silong.
Z wioski rogaty szczyt był niewidoczny; widać było tylko wielki masyw bliższej góry
i skrawek ściany od północnego zachodu. Wioska kipiała zielenią, otwarta na północ
i południe, doskonałe letnie pastwisko, idylla. Nad rzeką rosły drzewa, Odiedin
pokazał je Satti. Były wielkości jej małego palca. W Okzat-Ozkat te same drzewa
osiągały wielkość krzewów. W parkach Dowza City przechadzała się w ich cieniu.
W wiosce miał miejsce zgon; młody mężczyzna zaniedbał skaleczenie na stopie i
umarł z powodu zakażenia krwi. Przechowywano jego zwłoki w śniegu, czekając na
pojawienie się maz. Skąd wiedzieli, że zbliża się grupa Odiedina? Jak to wszystko
zorganizowano? Satti tego nie rozumiała, ale nie łamała sobie głowy. W górach było
wiele rzeczy, których nie pojmowała. Na razie była bezradna jak dziecko.  Bylibyśmy
jak dzieci&  . Kto to powiedział? Cieszyła się, że może iść, siedzieć w słońcu,
podążać za zwierzęciem.  Dokąd mnie w swej dobroci przewodnicy wiodą, tam idę,
idę lekko&  .
Dwaj młodzi maz opowiedzieli pogrzeb. Tak się to tutaj nazywało. Jak wszystkie
rytuały, i ten polegał na narracji. Przez dwa dni Siez i Tobadan siedzieli z rodziną
zmarłego, jego ojcem, ciotką, siostrą, przyjaciółmi, kobietą, która od pewnego czasu
była jego żoną  i wysłuchiwali wszystkich, którzy chcieli o nim mówić, opowiadać,
kim był, czego dokonał. Następnie to oni opowiedzieli o wszystkim od nowa,
uroczyście i w ceremonialnych zwrotach przy cichym tabat, tabat bębenka, śląc
słowa nad ciałem owiniętym białym, cienkim, ciągle zamarzniętym materiałem. Była to
pieśń pochwalna, ubranie życia w słowa, uczynienie go częścią niezmierzonego
przestworu opowiadania.
Potem Siez o pięknym głosie wyrecytował zakończenie historii o Penan-Teran,
mitycznej parze bohaterów, szczególnie ukochanych przez Rangma. Penan i Teran
byli młodymi wojownikami z Silong, którzy ujeżdżali północny wiatr, zjeżdżając na
nim z gór jak na eberdynie i rzucając się na nim w bitwę przy furkocie proporców, by
walczyć z odwiecznym wrogiem Rangma, ludz
mi morza, barbarzyńcami z zachodnich
równin. Ale Teran poległ w walce, a Penan osiodłał południowy wiatr, wiatr od morza,
pofrunął na nim w góry, rzucił się z niego w przepaść i zginął.
Ludzie słuchali i płakali, a w oczach Satti pojawiły się łzy.
Potem Tobadan uderzył w bębenek tak, jak jeszcze nigdy dotąd, nie cicho, w rytmie
serca, lecz gwałtownie, nagląco, na co ludzie podnieśli zwłoki i ruszyli z nim w
procesji. Wynieśli je z wioski przy nieustającym bębnieniu.
 Gdzie go pochowają?  spytała Odiedina.
 WT żołądkach geyma.  Maz wskazał na odległe kamienne wieżyce na jednym z
potężnych skalnych wzniesień nad wioską.  Zostawią go tam, nagiego.
To lepsze niż leżenie w kamiennym domu, pomyślała. I o wiele lepsze niż ogień.
 %7łeby mógł jez
dzić na grzbiecie wiatru  powiedziała.
87
Odiedin obrzucił ją spojrzeniem, a po chwili pokiwał w milczeniu głową.
Nie był zbyt rozmowny, a jeśli się odzywał, to na ogół sucho i surowo. Jednak do tej
pory Satti czuła się już zupełnie swobodnie z jego towarzystwie, tak jak on w jej.
Pisał na skrawkach niebieskiego i czerwonego papieru, którego niewyczerpane
zapasy nosił w plecaku. Zapisywał imię i nazwisko zmarłego dla tych, którzy go
opłakiwali, by mogli zabrać karteczki do domu i umieścić je w opowiadających
pudełkach.
 Zanim Dowzanie doszli do władzy&  odezwała się -& zanim zaczęli zmieniać
wszystko, tworzyć maszyny, produkować przedmioty w wielkich fabrykach zamiast
ro
bić je ręcznie, wprowadzać nowe prawa& i tak dalej&  Odiedin skinął głową.  Mi
nęło niespełna sto lat& odkąd przybyli wysłannicy Ekumenu. Kim do tego czasu
byli
Dowzanie?
 Barbarzyńcami.
Jako Rangma nie mógł się powstrzymać, by tego nie powiedzieć, głośno i wyraz
nie.
Ale wiedziała, że jest też rozważny i prawdomówny.
 Czy nie znali Opowiadania?
Milczenie. Odiedin odłożył pióro.
 Dawno temu, nie. W czasach PenanTeran, nie. W czasach gdy pisano  Drzewo .
Potem ludzie z centralnych równin, z Doy, zaczęli ich oswajać. Handlowali z nimi,
uczy
li ich. Nauczyli czytać, pisać i opowiadać. Ale oni nadal byli barbarzyńcami, joz Satti.
Woleli walczyć niż handlować. A kiedy handlowali, to tak jakby walczyli. Pozwalali na
lichwiarstwo, szukali wielkich zysków. Zawsze mieli gobey, przywódców, którym
płaci [ Pobierz całość w formacie PDF ]