[ Pobierz całość w formacie PDF ]

8.1.1.2. Komórki nienabłonkowe
- melanocyty (z KGNów) leżą między kom warstwy podstawnej; ich długie wypustki sięgają
między keratynocyty warstwy kolczystej; w wypustkach są melanosomy z melaniną
- kom Langerhansa  leżą w górnej części warstwy kolczystej; są w nich ziarnistości
Birbecka (obłonione, pałeczkowate ciała)
- są ta kom prezentujące antygeny (po kontakcie z antygenem wędrują do węzłów
chłonnych)
- na powierzchni mają: receptory dla fragmentu Fc IgG, dla fragmentu C3 układu
dopełniacza, cząst CD1a, antygeny klasy II układu MHC II
- limfocyty (głównie T)  leżą śródnabłonkowo i w blaszce właściwej błony
- kom Merkla  są między kom warstwy podstawnej, z keratynocytami łączą się przez
desmosomy (jako jedyne); mają krótkie wypustki, a w cytoplazmie są ziarnistości
- funkcja: mechanoreceptory na dotyk i ucisk
8.1.2. Blaszka właściwa błony śluzowej
- w śluzówce są: tk łączna wiotka, włókna kolagenu, naczynia krwionośne i limfatyczne,
nerwy
- zrąb blaszki właściwej: pęczki włókien kolagenu i włókna sprężyste
- fibroblasty, makrofagi, kom tuczne, limfocyty, plazmocyty, granulocyty
- są w niej też małe gruczoły ślinowe (wargowe, policzkowe, podniebienne, językowe)
- wypuklenia blaszki właściwej w nabłonku to brodawki; są w nich naczynia i nerwy, ciałka
Meissnera (czucie dotyku), zakończenia nerwowe
- błona podśluzowa o wiele luz
niejsza od błony śluzowej; są tu większe tętnice, żyły, nerwy,
małe gruczoły ślinowe
- w ustach brak blaszki mięśniowej błony śluzowej!
- błony podśluzowej brak w dziąśle, grzbiecie języka i podniebieniu twardym (oprócz jego
bocznych pow)
8.1.3. Funkcje błony śluzowej jamy ustnej
1) osłaniająca i ochraniająca
- mogą przez niego przenikać wirusy, ale nie przechodzą woda i drobne cząsteczki
- stałe złuszczanie powoduje usuwanie mikroorg z jamy ustnej
2) odnawiajÄ…ca
- dojrzewanie kom nabłonka trwa ok. 6 tyg; w śluzówce wyścielającej jest szybsze niż w
żującej
3) obronna  głównie ślina
4) czuciowa
- kubki smakowe w brodawkach języka i podniebienia miękkiego
- receptory dotyku (ciałka Meissnera i Ruffiniego), ucisku (ciałka Vatera-Pacciniego), bólu
(wolne zakończenia nerwowe)
22
Wykonała: Marta Gawrońska
- obszary bardzo wrażliwe: warga dolna, koniec i brzegi języka, policzki, okolica migdałków
5) wydzielnicza  gruczoły ślinowe
6) resorpcyjna  głównie dolna pow języka, wchłania się nitroglicerynę, hyderginę,
metylotestosteron, alkohol)
8.2. Budowa błony śluzowej poszczególnych części jamy ustnej
Wargi
- zrąb: mięsień okrężny ust
- od wewnątrz jest błona śluzowa z nabł nierogowaciejącym, są tu gruczoły śluzowo-
surowicze i tk łączna włóknista luz
na
- czerwień wargowa: granica części zew i wew; obszar pokryty zrogowaciałym nabłonkiem,
brak przydatków skóry (włosy, gruczoły potowe i łojowe) i gruczołów bł śluzowej; są w niej
brodawki blaszki właściwej z licznymi naczyniami (to daje barwę)
Policzki
- nabł nierogowaciejący, są w nim brodawki łącznotkankowe
- odnowa nabłonka: 10-14 dni, kom wędrują przez całą trasę 5-6dni
- w błonie podśluzowej gruczoły śluzowo-surowicze i kom tłuszczowe
Podniebienie twarde
- nabł rogowaciejący z orto- i perakeratynizacją
- w części przedniej skupienia kom tłuszczowych
- na znacznym obszarze brak błony podśluzowej, w jej miejsce zbita włóknista tkanka łączna
zrośnięta z okostną
- na wysokości trzonowców są gruczoły śluzowe
- za siekaczami są fałdy podniebienne: nieregularne uwypuklenia zbitej włóknistej tk łącznej
pokryte zrogowaciałym nabłonkiem, mogą tu być kubki smakowe
Podniebienie miękkie
- pokryte przez nierogowaciejący od strony jamy ustnej, a od nosowej wielorzędowy z
migawkami
- w nabłonku liczne brodawki bł śluz z włóknami sprężystymi i kolagenowymi (elastyczność i
wytrzymałość mechaniczna)
- duża wrażliwość na ból, dotyk, ciepło
- liczne gruczoły ślinowe, śluzowe, surowicze
- w kryptach migdałków podniebiennych są złuszczone keratynocyty i limfocyty
Język
- mięśnie pokryte powięzią i błoną śluzową
- dolne i boczne powierzchnie: nabł nierogowaciejący, brak brodawek
- gruczoły językowe przednie  dolna część końca języka
- górna pow języka: nabłonek o cechach rogowacenia, odbiera smak, dotyk, temp
- błona śluzowa: liczne gruczoły śluzowe i gruczoły Ebnera (surowicze gruczoły brodawek
okolonych)
- w części tylnej błona śluzowa bardziej gładka niż z przodu, jest tu też migdałek językowy
- brak błony podśluzowej  śluzowa zrośnięta z mięśniami, więc nieprzesuwalna
Brodawki nitkowate
- kształtują się po urodzeniu, stanowią 90% całości, nie mają kubków smakowych
- wysokie, pochylone stożki z wtórnymi wypustkami (brodawkami) na szczycie
- pokryte silnie zrogowaciałym nabłonkiem
- na 1 cm2 jest 400-500, najwięcej na koniuszku
- dobrze unerwione: zakończenia nerwowe w postaci ciał blaszkowatych (receptory dotyku)
23
Wykonała: Marta Gawrońska
- ścierają się podczas żucia
Brodawki grzybowate
- między nitkowatymi, głównie w przedniej części grzbietu i na brzegach języka [ Pobierz całość w formacie PDF ]